KONVERSİYON BOZUKLUĞU

Konversiyon Bozukluğu; organik bir nedeni olmaksızın hareket ve duyu organlarında işlev yitimi ya da azalması ile giden ruhsal bir bozukluktur. Kelime anlamı “döndürme” dir; çeşitli ruhsal sıkıntıların bedensel problemlere dönüşmesi anlamına gelir.

BELİRTİLERİ

Motor ya da duyu işlevlerinde belirtiler bulunmaktadır. Bu belirtiler nörolojik ya da genel tıbbi durumu düşündürür. Bu belirtilerin başlaması ya da alevlenmesi öncesinde yoğun stres etkenleri ve çatışmalar vardır. Bu belirtiler amaçlı olarak çıkartılmaz

Konversiyon bozukluğunda en sık görülen belirti bayılmalardır. Çoğu hasta daha çok bu nedenle doktora başvurmaya karar verir. Bayılmalar genellikle kalabalıkta, tehlikeli olmayan biçimde çıkar, yaklaşık 10-20 dk sürer, altına kaçırma, dil ısırma , alt ıslama, yaralanma olmaz ,uykuda meydana gelmez, bayılma esnasında kişi etrafındakileri duyabilir, bilinç kaybı yoktur, uyaranlara tepki vermez yalnız ağrılı uyaranlara cevap verebilir.

Başvuru oranı bayılma kadar sık olmasa da hastalar vücudunda bir bölgede örneğin kolunda veya bacağında uyuşma, hissizlik, hareketsizlik güç kaybı, konuşamama, ses kısıklığı veya körlük yaşayabilir. Bedenin bazı bölümlerinde titremeler, istemsiz beden hareketleri ( kol veya bacak atar ) görülebilir. Genelde bedenin sol bölümünde meydana gelir.

Belirtiler genelde psikolojik bir stres faktöründen sonra meydana gelir. Bu faktörler öfke, derin üzüntü, cinsel ya da fiziksel istismar , yaşamsal tehlike oluşturan bir durum olabilir. Bazen de bu durumlar belirlenemez.

Görüldüğü üzere belirtiler oldukça çeşitlidir ve zaman içerisinde görünümü değişebilir. Organik, nörolojik ve laboratuvar testlerde patoloji saptanmaz; fakat eşlik eden başka bir hastalık olabilir. Hastalar bu belirtilere karşı özel bir aldırmazlık içindedirler ( güzel aldırmazlık) . Bazı durumlarda hafif çökkünlük belirtileri gösterebilirler.

Konversiyon Semptomları Çeşitleri

Motor Semptom : Yürüyüş bozukluğu, anormal hareketler, güçsüzlükler , denge bozuklukları, spazmalar, genel titremeler, tikler, yutma güçlükleri görülebilir.
Duyu semptomu: Körlük, görsel halüsinasyonlar ( psödohalüsinasyonlar) , tüm duyuları içerebilir, iki taraflı olabilir , nörolojik muayenede bozukluk saptanmaz.
Nöbet gösteren : Yalancı nöbetler geçirir istemli kaslarda şiddetli kasılmalar olur.
Otonomikbozukluklar : Kusma, bulantı, ishal,
Karışık görünüm sergileyenler

KONVERSİYON BOZUKLUĞU NE DEĞİLDİR?

Hastalığın belirtilerini kişi bir çıkarı olduğu için çıkarmamaktadır. Belirtilerin nedeni bir işten kaçmak, erken emekli olmak, ilaç elde etmek, herhangi bir cezadan kaçmak nedeniyle değildir.
Konversiyon bozukluğunda görülen belirtiler hipervantilasyon, epilepsi , felçler, nörolojik hastalıklar, metabolik hastalıklar ve herhangi bir duyusal algı bozukluğu neden ile değildir.

YAYGINLIK

Konversiyon bozukluğu Batı Toplumlarında giderek az görülse de bu durum bizim ülkemiz için geçerli değildir.

HASTALIĞIN NEDENLERİ

Biyolojik
Kalıtım
Nörobiyolojik etmenler (frontal ve subkortikal döngüler, somakortikal döngüler, görme merkezinde etkinlik azalması )
Psikolojik

Konversiyon Bozukluğu; bireylerin yaşamlarında karşılaştıkları çeşitli sorunlar ile başa çıkamadıklarında verdikleri tepkilerdir. Kişiler aile içi tartışmalar, ailevi sorunlar, şiddet gibi pek çok sorundan dolayı suçluluk, korku, endişe, pişmanlık gibi duygular yaşayıp; bunlarıkonversiyon belirtileri ile göstermektedir. Nasıl bir elektrik cihazı yüksek voltajdan korumak için elektrik sistemini kapatıyorsa kişi de kaldıramayacağı bu olumsuz duygulara maruz kaldığında sigorta atar ve bu sorundan geçici olarak kurtulur. Yas, ölüm, tartışma, ekonomik güçlük, ailevi sorunlar gibi problemler sıklıkla yaşanan sorunlar arasındadır. Konversiyon belirtileri ile kişi bu gibi sorunların yarattığı ruhsal sıkıntılardan kurtulur ve çevresinin kendisine olan tutumu da daha destekleyici bir hal alır.

Psikolojik faktörleri temelde üç grupta incelemek mümkündür: yatkınlaştırıcı etkenler, ortaya çıkarıcı etkenler, sürdürücü etkenler. Yatkınlaştırıcı etkenler bedenselleştirme eğilimini kolaylaştıran kişilik özellikleridir ; örneğin fiziksel ya da cinsel kötüye kullanılma, iletişim bozuklukları, altta yatan psikiyatrik bozukluklar. Ortaya çıkarıcı etkenler ; evlilik, ayrılık, cinsel kötüye kullanım gibi stresörler. Sürdürücü etkenler, hasta rolünün ve ikincil kazancın varlığı.

RİSK ETMENLERİ

Erken çocukluk travmaları
İnsanları üzmek istemeyen, hayır diyemeyen bireyler
Çevresi ile sözel iletişim kuramayan , sıkıntılarını paylaşamayan bireyler
Kırsal kesimde yaşayanlar
Eğitim ve sosyoekonomik düzeyi düşük olanlar

GİDİŞ

Genelde bir yaşam stresörü ile başlar, tedavi edilmediğinde yıllarca süren işlev kaybıyla kronik seyredebilir. Ani bir stresör ile başlarsa ve hemen başvurulup tedaviye başlanırsa daha iyi seyreder.

KONVERSİYON BOZUKLUĞUNUN SONUÇLARI